O verán vaise recollendo, como cada estación se recolle cando lle toca, pola porta de atrás, e lisca a todo meter pola banda de Fisterra. Entre claros e escuros, o noso vivir persiste e continúa, toma alimentos e sabores distintos, interiorirízase, reconvértese, adáptase a pasos máis contados, máis serenos. Aí, de fronte, vemos media ducia de veleiros retardados, en Boavista, ao abeiro de Cruz de Pelos, repondo forzas de longas travesías, para se recolleren, coma as ovellas transhumantes trala estación estival, retornan ao redil de onde eles partiran.
Ás miñas costas, arestora, a carcasa de vello CINE PARÍS. Tomo as fotos e o pulso desta tarde antes de que as chuvias e os tronos pronosticados para dentro dun pouco, coa súa potentísima voz, de veras, se pronuncien e me metan, a toda présa, na casa. As estampas, se cadra, non gardan, a simple vista, a memoria das pegadas do tempo que foi rico en aconteceres diversos, pero eu teño aínda imaxes ben vivas de cando Pepe de Carcamán proclamaba as películas con aquela súa voz baritonal tan potente, tan políglota, tan limpa e tan desaproveitada: "Senderos de gloria", "Doce hombres sin piedad", "Noches blancas", "Cuando pasan las cigüeñas"... E con cada anuncio, unha peza maestra do repertorio clásico. Cantábache o Carcamán moi bonito, e ata ía sobrado de voz e virtuosismo. Un torrente natural complementado coa súa correspondente presenza escénica. Todo iso é historia. O edificio, que están a restaurar, a se reconvertir en non se sabe que, é tamén historia para quen a saiba ler en clave muradá, da bisbarra, desde Mazaricos, Santa Comba, Carnota ata a illa da Creba.
Agora chove. Chove!? Diluvia! Púxose o ceo encapotado, tristeiro, escuro, ameanzante, perigoso, duro. A treboada deixou de ser promesa: pola banda do mar, malas caras, lóstregos, luminarias sinistras; pola banda do monte, queixumes, ecos, voces que veñen das cavernas. Sen nos mentalizar, do pé para a man, cambióusenos de páxina, de capítulo, de libro... Xa non somos quen éramos.
Se repaso o verán (ese concepto puro), tropezo coa infancia, coa adolescencia, coa primeira xuventude, que é (que era) incontaminada promesa: lecer, xogo, liberdade (da amencida ata nos recoller), a diversión continua. En Louro, no meu horizonte vital, o meu paraíso perdido, contabamos con dous pregoeiros: O San Antonio do Convento de Santa Mónica do Rial, seguindo a liturxia do calendario, que o 13 de xuño bendecía oficialmente o mar e xa nos permitía o baño nel con tódalas garantías canónicas; e con LOLITA PARÍS, irmá de Pepe Carcamán (o do cine, de quen falara enriba), soprano inmensa (e desinhibida) a reforzar a autorización do santo, sendo ela, co seu exemplo, a primeira a se mergullar no líquido elemento, na praia de San Francisco, aos compases de "O Sole Mio." (a capela), "Mamma son tanto felice..." Marabilla soa.
O verán, desde logo, máis que para vivilo (que tamén), é para recordalo e se apoiar un nel nos momentos peores:
"Se vuol ballare, signor contino,
il chitarrino le suonerò, sì,
se vuol venire nella mia scuola,
la capriola le insegnerò, sì."
(Rioderradeiro)
